POLECANE ARTYKUŁY

Projekt konstrukcji nawierzchni jest elementem dokumentacji projektowej drogi. Prawidłowo wykonany stanowi podstawę odpowiedniej trwałości drogi, dlatego tak istotna jest świadomość i wiedza projektanta w tym zakresie.

Związek Producentów Sprzętu Oświetleniowego Pol-lighting od ponad 4 lat prowadzi programy monitorowania jakości produktów oświetleniowych wprowadzanych na rynek UE, w tym głównie rynek polski. Poniżej przedstawiamy ich rezultaty oraz wskazówki, jak ustrzec się przed wyborem produktów niskiej jakości, niezgodnych z obowiązującymi normami i rozporządzeniami.

Oświetlenie autonomiczne staje się coraz bardziej powszechne w Polsce i na świecie. Nowoczesne latarnie oświetleniowe z powodzeniem zastępują konwencjonalne źródła światła, m.in.: lampy sodowe, rtęciowe i metahalogenowe zasilane z sieci na napięcie 230 V, które każdego wieczoru i każdej nocy oświetlają infrastrukturę miejską na terenie całego naszego kraju. Te nowoczesne rozwiązania charakteryzują się wysoką energooszczędnością, która w prosty sposób przekłada się na zmniejszenie kosztów związanych z miejskim oświetleniem. Są autonomiczne i niezależne.

Asfalty modyfikowane i wysokomodyfikowane są szansą na wydłużenie żywotnosci drogi, optymalizację konstrukcji nawierzchni i znaczne oszczędności w nakładach na utrzymanie sieci dróg

Husqvarna Fleet Services to inteligentne rozwiązanie oparte na pracy w chmurze, zapewniające firmom zajmującym się profesjonalną pielęgnacją terenów zieleni stały wgląd w status parku maszyn, dostarczające informacji o lokalizacji, stanie urządzeń i ich bieżącym użytkowaniu. Platforma oparta na module Bluetooth za pośrednictwem niewielkich czujników gromadzi dane w czasie rzeczywistym, co pozwala na bieżące informacje o pracy maszyn i na efektywne zarządzanie flotą.

Budowa drogi to proces złożony, wymagający skoordynowania wielu zadań. Wykonawcy zwykle większą wagę przykładają do działań i materiałów głównych, często zapominając, że wcale nie mniejszy wpływ na ogólną trwałość nawierzchni mają materiały niemalże niezauważalne w całościowym kosztorysie. Należą do nich uszczelnienia spoin technologicznych czy dylatacje. W eksploatacji nawierzchni role często się odwracają – właśnie od tych materiałów i miejsc ich zastosowania zaczyna się zwykle destrukcja.

Nawierzchnia z betonu cementowego stanowi rozwiązanie nie tylko dla nowo budowanych lub głęboko przebudowywanych odcinków. Może być także świetnym sposobem na wzmocnienie remontowanych dróg lokalnych, niezależnie od zastosowanej w niej konstrukcji, a także przy wzmacnianiu konstrukcji i podnoszeniu standardu drogi.

Jednym ze sposobów na szybki remont drogi jest recykling, który pozwala skrócić czas do oddania remontowanej drogi do ruchu do zaledwie kilku dni, a w przypadku recyklingu na gorąco nawet do kilku godzin. Warto wspomnieć, że technologia ta pozwala również zaoszczędzić na kosztach zakupu nowych materiałów i chroni środowisko i choćby z tych względów warto się nią zainteresować.

Katalog typowych drogowych obiektów mostowych i przepustów stanowi narzędzie wspomagające proces decyzyjny dla zarządców dróg oraz działających w ich imieniu projektantów i/lub wykonawców, jest również nieocenioną pomocą w procesie ofertowania drogowych obiektów mostowych i przepustów przez wykonawców składających oferty w przetargach publicznych, w szczególności w powszechnie stosowanym systemie „zaprojektuj i zbuduj”. Inwestorowi umożliwia wybór optymalnego pod względem kosztu i czasu realizacji rodzaju obiektu mostowego, ułatwia opis przedmiotu zamówienia publicznego i może stanowić część materiałów przetargowych w przetargach publicznych. Poza tym może służyć do weryfikacji techniczno-ekonomicznej propozycji projektantów i/lub wykonawców. Wykonawcy pozwala zaś na szybkie przedmiarowanie robót, podaje minimalne ilości podstawowych materiałów niezbędnych do budowy, wskazuje optymalne technologie budowy oraz definiuje podstawowe wymagania techniczne dla podstawowych materiałów konstrukcyjnych.

Prawidłowo zaprojektowane i utrzymane zadrzewienie przydrożne spełnia wiele praktycznych funkcji. Od pewnego czasu temat drzew przy drodze budzi wiele kontrowersji. W artykule omówiono znaczenie zadrzewienia przydrożnego i zasady jego projektowania oraz przybliżono podstawowe roboty pielęgnacyjne związane z utrzymaniem zieleni rosnącej w pasie drogowym.

Mimo licznych korzyści płynących z zadrzewienia przydrożnego niekiedy ze względu na bezpieczeństwo uczestników ruchu drogowego konieczna jest wycinka drzewa, a nawet całych alei. Warto zapoznać się ze wskazówkami dotyczącymi realizacji tego zadania oraz zaletami i wadami poszczególnych metod wycinki.

Elektryczne hulajnogi pojawiające się w kolejnych miastach mają wielu zwolenników, ale i przeciwników. Niestety, choć świetnie wpisują się w trendy ekologiczne i stanowią alternatywę dla auta,
ich obecność na drogach i chodnikach rodzi wiele pytań, związanych między innymi z porzucaniem hulajnóg na chodnikach czy jezdni, gdzie stwarzają niebezpieczeństwo dla pozostałych użytkowników ruchu, a także poruszania się za ich pomocą po drogach publicznych bądź w ich obrębie. Obecnie dobiegają końca prace nad nowelizacją ustawy Prawo o ruchu drogowym, która ma rozwiązać przynajmniej część problemów.

Jeżeli nie ma możliwości odprowadzenia nieoczyszczonej wody z urządzeń odwadniających, powinno się stosować urządzenia zabezpieczające środowisko przed zanieczyszczeniami spływającymi z drogi.

Latem często do zarządców dróg trafiają prośby o udostępnienie części drogi (zazwyczaj wyłączonej z powszechnego użytku lub mało uczęszczanej) w celu zorganizowania festynu. Warto
wiedzieć, kiedy wyrazić zgodę na przeprowadzenie na drodze tego rodzaju zgromadzenia, a kiedy wydać decyzję negatywną.

W ramach pozimowego utrzymywania dróg powiatowych oraz ulic miejskich przeprowadza się szeroko zakrojone prace remontowo- -porządkowe, prowadzone przy użyciu różnego typu maszyn, które pokrótce omówiono w niniejszym artykule. Znalazły się w nim również praktyczne rady, jak optymalnie wykorzystać wspomnianą grupę maszyn do tych prac.

Skrzyżowania są miejscem szczególnie istotnym dla ruchu rowerowego, także ze względu na przepustowość, stanowiąc w miastach najważniejszy czynnik ją ograniczający. Wpływają na czas podróży i wydatek energetyczny rowerzystów, zmuszając ich do zatrzymywania, oczekiwania na otwarcie ruchu i ponownego rozpędzania się. To także obszar newralgiczny, jeśli chodzi o bezpieczeństwo ruchu – to na skrzyżowaniach dochodzi do około połowy wypadków i kolizji z udziałem rowerzystów.

Ustawa z 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675) wprowadziła do ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych definicję kanału technologicznego oraz związane z tym pojęciem przepisy.

Obecnie drogi stały się obszarem manifestacji i blokad. Zabezpieczenie drogi przed zagrożeniami płynącymi dla uczestników marszów i blokad stanowi poważny problem dla zarządcy drogi. Jest to nie tylko problem zabezpieczenia i ochrony strajku, lecz także problem zgody w kontekście ewentualnych szkód drogowych.

Wybór rodzaju konstrukcji nawierzchni drogi nie jest sprawą prostą. Wielu projektantów zapomina o dokładnej analizie w tym zakresie, a co gorsza – bywa, że w przetargach z góry narzucone są konkretne rozwiązania. Rodzi to później wiele omawianych w artykule problemów, których można byłoby uniknąć, gdyby rozpocząć planowanie od dokładnej analizy realnej sytuacji i potrzeb społeczności.

Projektując drogi dla rowerów, należy zawsze brać pod uwagę warunki lokalne i natężenie ruchu, ale również dostępność obszaru, skrócenie dojazdu i zapewnienie konkurencyjności roweru wobec samochodu. Z założenia powinny być one dwukierunkowe, jednak nie zawsze poprowadzenie dwukierunkowej drogi dla rowerów wzdłuż ulicy jest prawidłowym rozwiązaniem.

W ostatnim czasie można zauważyć coraz większe zainteresowanie problemami pieszych, szczególnie w odniesieniu do terenów miejskich. Wiele większych miast publikuje własne specyfikacje dotyczące jednolitych zasad projektowania i wykonawstwa dróg rowerowych i chodników. W artykule omówiono kilka wybranych aspektów związanych z infrastrukturą przeznaczoną dla pieszych, które nie zawsze są prawidłowo uwzględniane przez projektantów i inwestorów.

Liczne nieścisłości, które można napotkać w obowiązującym rozporządzeniu Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 2 marca 1999 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, a także znaczny wzrost liczby inwestycji na drogach publicznych spowodowały pilną potrzebę nowelizacji tego aktu prawnego.

Współczesne maszyny drogowe są coraz wydajniejsze, coraz bardziej wyspecjalizowane i coraz droższe, dlatego też aby wydłużyć czas ich sprawnego działania i uniknąć dodatkowych wydatków związanych z remontami, warto pamiętać o ich odpowiednim konserwowaniu i zabezpieczeniu przed uszkodzeniami, za których dużą część odpowiedzialna jest korozja.

Dotacje z Unii Europejskiej na budowę lub modernizację dróg można uzyskać w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (POIiŚ).

13 listopada 2018 r. Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej podpisał ustawę z 23 października 2018 r. o Funduszu Dróg Samorządowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 2161), zwaną dalej u.f.d.s, wprowadzającą istotne zmiany w sposobie i zakresie finansowania inwestycji na drogach publicznych, zarządzanych przez jednostki samorządu terytorialnego.

W ostatnich latach nastąpił bardzo dynamiczny rozwój polskich miast i wsi. Wiele małych miejscowości, w których jeszcze 10−20 lat mieszkało mniej niż tysiąc mieszkańców, dziś jest średniej wielkości miastami z kilku czy nawet kilkunastu tysiącami ludzi, wieloma sklepami, szkołami itp. Tak szybki rozwój budownictwa pociąga za sobą rozwój wszystkich innych branż. Jest to jednak również duże wyzwanie dla włodarzy miast pod kątem racjonalnego planowania, budowania i utrzymywania infrastruktury drogowej wraz z jej uzbrojeniem, odwodnieniem itp. Ponadto w wielu sytuacjach zarządcy dróg zbyt mocno skupiają się wyłącznie na pojedynczych, krótkich odcinkach ulic, bez dokładnej analizy planów i potrzeb w zakresie kompleksowego tworzenia efektywnej sieci drogowej w skali miasta i regionu.

Istnieje wiele metod wzmocnienia podłoża. Ich zastosowanie pozwala na podniesienie nośności i zachowanie stateczności podłoża. Wykorzystanie konkretnej z nich musi być poprzedzone wykonaniem rozpoznania podłoża i specjalistycznych badań, które umożliwią projektantowi dobór odpowiedniego sposobu wzmocnienia podłoża dla warunków, jakim musi sprostać w danym przypadku.

Okres jesienny to czas, gdy można wykonać ostatnie remonty przed nastaniem mrozów, które uniemożliwiają lub przynajmniej bardzo utrudniają efektywne prowadzenie prac drogowych. Nie wszystkie remonty można wykonać szybko, niektóre stosowane technologie są w praktyce mało efektywne. Należy jednak pamiętać, że o ile w okresie letnim nawierzchnia jest dość dobrze widoczna, o tyle po opadach śniegu i przy gołoledzi każdy ubytek w jezdni może przyczynić się do poważnych w skutkach wypadków czy kolizji.

Coraz częściej w konstrukcji maszyn drogowych stosuje się automatyczne układy centralnego smarowania, dzięki czemu można znacznie ograniczyć zużycie smaru w porównaniu ze smarowaniem ręcznym, zwiększyć dyspozycyjność maszyny ze względu na brak potrzeby unieruchamiania jej na czas przeprowadzania smarowania oraz brak możliwości pominięcia punktu smarnego przez obsługę. To z kolei pozwala istotnie zredukować ryzyko wystąpienia awarii i w ostatecznym rozrachunku generować duże oszczędności mimo kosztów poniesionych na rzecz instalacji układu centralnego smarowania.

Jesień to dla kierowców niewdzięczna pora roku, kiedy to warunki na drodze się pogarszają. Dla drogowców to okres prac porządkowych związanych ze zmieniającymi się warunkami atmosferycznymi i koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa na drodze, a zatem usuwania zalegających liści, odprowadzania wody z jezdni czy odnowienia oznakowania poziomego. Warto odpowiednio się do nich przygotować.

Warstwy z mieszanek niezwiązanych stanowią jedno z najpopularniejszych rozwiązań w konstrukcji nawierzchni drogi, warto zatem usystematyzować wiedzę na temat wymagań, jakie powinny spełniać.

Pasy ruchu dla rowerów są bardzo istotnym elementem infrastruktury rowerowej, zwłaszcza w przypadku miast. Przy ich wyznaczaniu konieczne jest uwzględnienie wielu czynników związanych z parametrami jezdni, rozwiązaniami dla ruchu samochodowego, a także zachowaniami użytkowników drogi. Infrastruktura rowerowa powinna być bowiem intuicyjna: czytelna, jednoznaczna i bezpieczna zarówno w warunkach doskonałej widoczności, jak i w deszczowy jesienny wieczór.

Ustalenie granic nieruchomości w trybie postępowania rozgraniczeniowego następuje wówczas, gdy granice nieruchomości nie zostały wcześniej ustalone, były ustalone, ale stały się sporne, lub nie ma dokumentów pozwalających na określenie pierwotnego położenia przesuniętych, uszkodzonych lub zniszczonych znaków granicznych. W praktyce zarządcy drogi często zachodzi konieczność rozgraniczenia drogi od sąsiadujących z nią działek.

Maszyny i inne urządzenia techniczne wykorzystywane w budowie i utrzymaniu dróg powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii przez cały okres ich użytkowania. Montaż, eksploatacja i obsługa maszyn powinny być zgodne z dokumentacją techniczno-ruchową.

W praktyce często dochodzi do sytuacji, w której drogi ulegają uszkodzeniu, a co za tym idzie – pojawia się potrzeba przeprowadzenia remontu. Zarządcy dróg wynajmują do jego realizacji firmy remontowe, ale nierzadko sami dysponują własną siecią specjalistów mających sprzęt remontowy. Warto go ubezpieczyć.

Według informacji Najwyższej Izby Kontroli w latach 2004–2017 jednostki samorządu terytorialnego otrzymały w zarząd blisko 1400 km starych dróg krajowych, które po wybudowaniu i oddaniu do użytkowania nowych dróg krajowych, w tym dróg ekspresowych lub autostrad, przestały pełnić swoją dotychczasową funkcję.

Przedstawiamy przypadek, w którym gmina domagała się ustanowienia służebności przesyłu na potrzeby gazociągu posadowionego w drodze, której klasyfikację zmieniono z wewnętrznej na gminną.

Pojawiające się jesienią jelenie czy sarny na drodze stanowią poważne zagrożenie dla kierowców, tym bardziej że okres ich migracji przypada na jesień, kiedy warunki pogodowe ulegają pogorszeniu, szybciej zapada zmrok, a jezdnia często jest wilgotna i przez to bardziej śliska, utrudniając hamowanie. Do zadań zarządcy dróg należy zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom ruchu i zniwelowanie zagrożenia kolizją z udziałem dzikiego zwierzęcia, a niewywiązanie się z tego obowiązku niesie ze sobą przykre konsekwencje w postaci roszczeń ze strony poszkodowanych.

Specyfikacja techniczna umożliwia uporządkowanie i zebranie w całość szeregu złożonych wymagań techniczno- -technologicznych, co znacznie ułatwia prowadzenie prac i pozwala uniknąć nieporozumień, a także roszczeń na etapie realizacji i odbioru robót. Przygotowanie dobrej specyfikacji nie jest łatwe, gdyż na specyfikującego czyhają pułapki w postaci odesłania do nieaktualnych, wzajemnie się wykluczających norm czy nieprecyzyjnych opisów.

W oczyszczaniu ulic niebagatelną rolę odgrywają polewarko- -zmywarki samochodowe, których konstrukcję i działanie omówiono w niniejszym artykule. Znajomość budowy tych maszyn oraz wskazówki dotyczące ich obsługi pozwolą na optymalne wykorzystanie ich możliwości.

Z każdym rokiem zwiększa się udział samochodów ciężarowych w ruchu – zarówno tych dostawczych, jak i cięższych. W związku z tym na wielu drogach lokalnych nasilenie ruchu staje się problemem, nie zawsze jednak ustanowienie zakazu ruchu pojazdów ciężarowych jest właściwym postępowaniem. Warto szukać rozwiązań kompromisowych, które z jednej strony zredukują ruch ciężarowy, a z drugiej zezwolą na niego w sytuacjach koniecznych.

Problem właściwego zakwalifikowania zjazdów pojawia się w orzecznictwie od 2003 r., kiedy to do ustawy o drogach publicznych wprowadzono legalną definicję zjazdu. Odpowiedź na postawione w tytule pytanie jest ważna szczególnie w kontekście budowy lub przebudowy zjazdu z drogi powiatowej bądź gminnej.

Wzrost natężenia ruchu drogowego przy jednoczesnym promowaniu i rozwoju komunikacji publicznej sprawia, że odcinki przy przystankach autobusowych często stają się wąskim gardłem dróg lokalnych. Rozwiązaniem tego problemu jest budowa zatok autobusowych. W artykule przedstawiono wybrane rozwiązania konstrukcyjne dla wydzielonych zatok autobusowych, a także przeanalizowano koszty takiej inwestycji.

Projektując infrastrukturę rowerową, należy przede wszystkim określić, skąd i dokąd będą udawali się rowerzyści, a także główne relacje wynikające z obecnych i przewidywanych źródeł i celów podróży oraz podstawowego adresata konkretnej infrastruktury rowerowej. Bardzo istotne jest dobranie odpowiednich parametrów geometrycznych, które w dużej mierze decydują o sukcesie inwestycji.

Szybki postęp techniczny i globalizacja przyniosły nowe wyzwania w dziedzinie ochrony danych osobowych. Skala zbierania i wymiany danych osobowych znacząco wzrosła. Dzięki technologii zarówno przedsiębiorstwa prywatne, jak i organy publiczne mogą na niespotykaną dotąd skalę wykorzystywać dane osobowe w swojej działalności. Kwestia ta dotyka również zarządców dróg, którym podobnie jak wielu innym podmiotom wchodzące na dniach w życie RODO spędza sen z powiek.

Koniec zimy dla zarządców dróg, choć pozwala zapomnieć o nieustannej gotowości do walki ze śniegiem i lodem na drogach, wcale nie oznacza zwolnienia tempa prac. Wraz z nadejściem marca i cieplejszych dni rozpoczyna się prace mające na celu między innymi uporządkowanie dróg po okresie zimowym, uprzątnięcie śniegu i zapewnienie odpływu nadmiaru wody z jezdni, odnowienie oznakowania poziomego.

Jednym z podstawowych zadań związanych z utrzymaniem dróg jest ich oczyszczanie. W okresie pozimowym najczęściej wykorzystywane są zamiatarki mechaniczne, które ułatwiają pozbycie się z jezdni materiału uszorstniającego, stosowanego w pracach związanych z zimowym utrzymywaniem dróg. Technologia zamiatania, jak również używany do tego celu sprzęt zależą od warunków atmosferycznych i sezonowych potrzeb.

Podczas oceny stanu drogi zazwyczaj analizowane są wyłącznie zniszczenia warstwy ścieralnej, szczególnie w przypadku dróg bitumicznych. W praktyce jednak największym problemem jest niewłaściwie zaprojektowana lub wykonana podbudowa, ponieważ odpowiada za rzeczywiste przenoszenie obciążeń i rozkładanie ich na podłoże gruntowe. W artykule omówiono kilka wybranych technologii podbudów drogowych przeznaczonych na drogi lokalne i o ruchu szybkim, w tym również podbudowy wykonywane w ramach prac remontowo‑utrzymaniowych.

Planując trasę nowo projektowanych dróg i ulic, projektant i inwestor nie zawsze mają możliwość dostosowania jej do warunków gruntowo-wodnych. Sytuacje, gdy można zmieniać oś drogi, aby poprowadzić ją po lepszych gruntach, dotyczą głównie autostrad i dróg szybkiego ruchu, a i to tylko w niektórych przypadkach. Najczęściej główne kryteria stanowią potrzeby społeczne, istniejąca lub planowana zabudowa, względy środowiskowe oraz aspekty finansowe. Warunki gruntowo-wodne są natomiast problemem projektanta, który musi odpowiednio dostosować konstrukcje elementów drogi. Na szczęście obecnie dysponujemy bardzo szerokim wachlarzem różnych technologii, co umożliwia budowę dróg nawet w złych warunkach gruntowych. Co więcej, przy odpowiednio zaprojektowanej konstrukcji po takich drogach mogą poruszać się również pojazdy ciężarowe. W artykule omówiono kilka wybranych technologii wzmacniania podłoża gruntowego z wykorzystaniem geosyntetyków. Opisane rozwiązania mogą być z powodzeniem stosowane nawet przy budowie dróg na gruntach torfowych.

Nieruchomość należąca do spółki X została na podstawie decyzji ZRID przeznaczona pod inwestycję drogową. Organ administracji orzekł o ustaleniu należnego spółce odszkodowania z tytułu wywłaszczenia. W związku z bezskutecznym upływem terminu na wniesienie odwołania decyzja odszkodowawcza stała się ostateczna. Spółka uzyskała interpretację podatkową, z której wynika, że musi odprowadzić od uzyskanego odszkodowania podatek VAT. Czy wobec tego spółka może wnieść do organu o zmianę ostatecznej decyzji i zwiększenie wysokości ustalonego odszkodowania o kwotę podatku od towarów i usług?

Niemalże w każdym przedsiębiorstwie oczyszczania miasta lub przedsiębiorstwie gospodarki komunalnej zachodzi potrzeba sezonowego wykorzystania określonej grupy maszyn drogowych. Są dostosowane do wykonywania danego zadania w zależności od pory roku, lokalnego zapotrzebowania na daną usługę komunalną lub działania interwencyjnego, np. usuwania skutków awarii czy kataklizmu. Należą do nich m.in. zamiatarki drogowe – elewatorowe oraz podciśnieniowe, recyklery oraz remontery asfaltu, polewaczki drogowe, kosiarki bijakowe, kosiarki wysięgnikowe, odmulacze rowów, pojazdy do ciśnieniowego mycia kanałów oraz cała gama sprzętu do zimowego utrzymywania dróg i ulic.

We wszystkich przedsiębiorstwach oraz firmach zajmujących się zimowym utrzymywaniem dróg i ulic zachodzi potrzeba magazynowania środków uszorstniających, których używa się podczas zimowego utrzymywania dróg i ulic. Służą do tego celu specjalne magazyny przeznaczone do przechowywania głównie soli oraz piasku, a także innych chemicznych środków, które wykorzystywane są do posypywania jezdni zimą.

Zagadnienia dotyczące zimowego utrzymywania dróg i ulic są bardzo szerokie, jednak w niniejszym artykule skupiono się głównie na praktyce i środkach technicznych, które warto wykorzystać, aby zadbać o bezpieczeństwo i przejezdność dróg zimą. Niech tym razem zima nikogo nie zaskoczy...

Z roku na rok na polskich drogach przybywa samochodów – zarówno osobowych, jak i ciężarowych. Od kilku lat widać bardzo dynamiczny rozwój budownictwa mieszkaniowego na terenach podmiejskich. W praktyce wiele osób pracuje w większych miastach, w związku z czym coraz częściej na jedną rodzinę przypadają dwa samochody, a czasami nawet więcej. Wiąże się to z koniecznością zapewnienia odpowiedniej liczby miejsc parkingowych na terenach podmiejskich, osiedlach mieszkaniowych, jak również w większych miastach stanowiących cele podróży kierowców.

Obecnie obowiązujące przepisy prawne w zakresie projektowania parkingów nie są odpowiednio dostosowane do rzeczywistych potrzeb kierowców. W artykule omówiono wybrane zagadnienia dotyczące etapu planowania parkingów dla pojazdów osobowych w terenach miejskich.

Zarządcy dróg mogą przekazywać sobie zarządzanie poszczególnymi drogami w trybie porozumienia regulującego wzajemne rozliczenia finansowe, a także w sprawie finansowania albo dofinansowania zadań z zakresu zarządzania drogami z budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W artykule przypomniano podstawowe określenia i pojęcia prawne odnoszące się do dróg, a więc definicje drogi publicznej, jej funkcje i związany z tym podział na kategorie i klasy dróg.

Mimo dużej popularności mieszanek betonowych w innych krajach w Polsce wciąż najwięcej buduje się dróg o nawierzchni bitumicznej lub brukowanych. Najczęściej wynika to z obaw inwestorów o zachowanie odpowiednich warunków wykonawczych. Ponadto wielu projektantów niechętnie rezygnuje ze sprawdzonych i znanych od lat konstrukcji podatnych. Niestety praktyka pokazuje, że wiele nowych dróg bitumicznych wymaga remontów już po 3–4 latach eksploatacji, a po 10 latach nierzadko konieczna jest głęboka przebudowa konstrukcji. Tutaj z pomocą przychodzą właśnie mieszanki betonowe, czyli drogi o konstrukcji sztywnej.

Inwestycje drogowe niekorzystnie wpływają na wszystkie elementy środowiska naturalnego, w tym zwierzęta, które ze względu na konieczność przemieszczania się najczęściej wchodzą w kolizje z nowymi inwestycjami. Przejścia dla zwierząt są ważne: z jednej strony umożliwiają ochronę wielu cennych gatunków, z drugiej – zapobiegają wypadkom drogowym z udziałem zwierząt, przyczyniając się do zwiększenia bezpieczeństwa na drodze.

Przydrożne aleje i szpalery starych drzew stanowią siedliska zastępcze dla objętych ochroną ścisłą chrząszczy – pachnicy dębowej i kozioroga dębosza. Głównym zagrożeniem dla ich życia i rozwoju jest usuwanie martwych i zamierających drzew, a także wykonywanie intensywnych zabiegów pielęgnacyjnych. Istnieją jednak sposoby na przeprowadzenie niezbędnych prac pielęgnacyjnych i modernizacyjnych w obrębie pasa drogowego tak, by nie kolidowały z ochroną tych gatunków.

Bardzo szybki rozwój i urbanizacja terenów zlokalizowanych wokół dużych aglomeracji wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiedniej infrastruktury drogowej. W artykule omówiono wybrane zagadnienia związane z doborem parametrów geometrycznych dla ulic w terenach zabudowanych i na obszarach, gdzie zabudowa mieszkaniowa dopiero się rozwija.

Po każdej ulewie, a także w okresie roztopów trzeba zadbać o odprowadzenie nadmiaru wody z jezdni, aby zapewnić bezpieczeństwo ruchu drogowego i zapobiec uszkodzeniom drogi. Pomocne w tym są pojazdy służące do ciśnieniowego mycia kanałów, które pozwalają na utrzymanie sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej w odpowiednim stanie technicznym.

1 czerwca 2017 r. weszła w życie nowelizacja przepisów dotycząca solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcom. Podstawowym celem regulacji było wzmocnienie praw i gwarancji dla wierzycieli, zwłaszcza przedsiębiorców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw, m.in. poprzez wyważenie interesów i zapewnienie słusznej ochrony uczestnikom procesu budowlanego, a także zachęcenie inwestorów do większej staranności przy wyborze kontrahentów.

Dlaczego warto zadbać o aktualizację i zmianę w operacie ewidencyjnym użytków gruntowych na działkach przeznaczonych pod budowę dróg publicznych? Na to pytanie postaram się udzielić odpowiedzi w niniejszym artykule.

Budowa dróg na terenach słabo zurbanizowanych i wiejskich wymaga indywidualnego podejścia. Czym należy się kierować przy ich projektowaniu? Jakie technologie wybierać, by wydłużyć trwałość drogi, a tym samym zminimalizować koszty związane z jej naprawą?

W ostatnich latach coraz powszechniejszym zjawiskiem w Polsce są nawałnice burzowe, podczas których w bardzo krótkim czasie pojawia się duży słup wody opadowej. Niestety często powoduje to lokalne podtopienia, a tym samym straty.

Drzewa są ważnym elementem towarzyszącym drogom oraz zabudowie miast i wsi, pełniącym funkcje sanitarne, przyrodnicze, społeczne i kulturowe, które wielu naukowców szeroko opisało i skategoryzowało jako usługi ekosystemowe. Drzewa są jednak niedostatecznie chronione i w dużym stopniu wystawione na niekorzystne działanie czynników stresowych. Uszkodzenia drzew prowadzą do osłabienia ich funkcji biologicznych i mechanicznych, w rezultacie powodując ich zamieranie lub łamanie się. W prowadzeniu bieżącej kontroli zadrzewień ważne jest umiejętne diagnozowanie uszkodzeń pod kątem przyczyn ich powstawania i dalszych konsekwencji dla kondycji drzewa i jego wytrzymałości mechanicznej. Niniejszy artykuł stanowi pierwszą część cyklu wspomagającego prawidłową diagnozę uszkodzeń drzew i ich ocenę pod kątem wpływu na kondycję lub statykę drzewa.

Turystyka rowerowa jest jedną z najatrakcyjniejszych i najpopularniejszych form turystyki aktywnej. Mimo że Polska ma ogromny potencjał, jeśli chodzi o turystykę rowerową, a Polacy chętnie jeżdżą na rowerach, brakuje nam odpowiedniej infrastruktury, w tym atrakcyjnych tras rowerowych, prowadzonych np. dolinami rzek. Tymczasem badania przeprowadzone w Holandii wykazały, że profesjonalnie przygotowana trasa rowerowa o długości 250 km jest w stanie wygenerować 56 000 noclegów rocznie.

Drogi betonowe stają się coraz popularniejsze zarówno w obszarach lokalnych, jak i ogólnokrajowych. Prawidłowe zaprojektowanie, optymalny dobór materiałów, poprawne wybudowanie oraz prawidłowe utrzymanie i konserwacja nawierzchni betonowej będą skutkowały jej dobrą kondycją przez wiele lat. Niniejszy artykuł przybliża informacje o optymalnym doborze materiałów z uwagi na wskaźniki ekonomiczne oraz właściwości trwałościowe.

ak obliczyć koszty należności za jednostkę pracy zamiatarki drogowej? Jakie czynniki wziąć pod uwagę przy wyznaczaniu algorytmu obliczeniowego? Na te pytania autor odpowiada na przykładzie zamiatarki drogowej podciśnieniowej obsługiwanej przez jednego operatora.

Drogi betonowe są dobrą alternatywą dla konstrukcji podatnych wykonywanych z mieszanek mineralno-bitumicznych. Obecnie widoczny jest bardzo dynamiczny rozwój technologii asfaltowych, co jest spowodowane wieloma badaniami i poszukiwaniem nowych metod modyfikacji lepiszcza bitumicznego oraz stosowaniem nowych dodatków do MMA wpływających na jej cechy fizyko-mechaniczne.

Nawierzchnie betonowe od kilkunastu lat cieszą się coraz większą popularnością. Wynika to głównie z ich trwałości sięgającej nierzadko ponad 30-40 lat, co jest praktycznie niespotykane przy tradycyjnych nawierzchniach bitumicznych. Ponadto koszt budowy drogi betonowej jest obecnie porównywalny z budową drogi o konstrukcji podatnej, więc kwestie finansowe stopniowo tracą na znaczeniu.

Uchwalona w grudniu 2016 r. ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadziła z początkiem 2017 r. niemałe zamieszanie w branży budowlanej. Wszystko z powodu tzw. odwrotnego obciążenia na gruncie podatku od towarów i usług (VAT). O ile sama zmiana przepisów nie była zaskoczeniem, o tyle praktyczne problemy, którym muszą stawić czoło przedsiębiorstwa budowlane, przyprawiają o ból głowy.

Gdy śnieg na drogach stopnieje, w miejsce pługów wjeżdżają zamiatarki, malowarki, recyklery i remontery drogowe. Wraz ze zmianą pory roku pojawia się konieczność dokonania przeglądu, a często też wymiany sprzętu do pozimowego utrzymania dróg. Czego nie może zabraknąć w parku maszynowym zarządcy dróg i jak optymalnie wykorzystać maszyny do wiosennych prac? O tym piszemy w poniższym artykule.

Wraz z nastaniem wiosny czas rozpocząć wiosenne porządki polegające m.in. na usunięciu materiału uszorstniającego, który zalega na drogach, ulicach i poboczach. Jak to zrobić, aby pozbyć się zbędnych zanieczyszczeń w sposób przyjazny środowisku, a przy tym nie narazić samorządowego budżetu na szwank?

Faza projektowania dróg i ulic najczęściej wiąże się z koniecznością uzyskania dużej liczby uzgodnień, opinii i innych decyzji administracyjnych. Niestety bardzo często wielu projektantów w natłoku pism i korespondencji urzędowej zapomina o bardzo ważnym aspekcie, jakim jest przeprowadzenie dokładnej analizy rzeczywistych i prognozowanych warunków ruchowych.

Jedną z konsekwencji dokonywania podziałów nieruchomości i pozyskiwania gruntów w związku z realizacją inwestycji drogowych jest pozostawienie przy dotychczasowym właścicielu części nieruchomości, która jest zbędna inwestorowi. Częstokroć władający takimi nieruchomościami żądają od zarządcy drogi wykupu tzw. resztówki, uznając subiektywnie, że nie nadaje się ona do wykorzystania na dotychczasowe cele. Czym jest resztówka? Jakie są przesłanki roszczenia dotyczące jej wykupu? Wreszcie, jakie stanowisko powinien zająć zarządca drogi? Na te i inne pytania odpowiada poniższy artykuł.

Realizacja inwestycji mostowych jest nierozerwalnie związana z budową i rozbudową sieci transportowej. Są one niezbędne dla zapewnienia połączeń i pokonania przez drogę przeszkód w terenie. Obowiązujące przepisy przewidują różne tryby przeprowadzenia procesu budowy. Możliwa jest realizacja tych obiektów na podstawie zgłoszenia robót, pozwolenia na budowę oraz w trybie zezwolenia na realizację inwestycji drogowej. Oto podstawowe wymogi dotyczące realizacji obiektów infrastruktury drogowej oraz problemy związane z wykonaniem robót zgodnie z procedurami.

Przesłanki i zasady odpowiedzialności solidarnej inwestora za zapłatę wynagrodzenia podwykonawcy są jednym z najaktualniejszych problemów związanych z inwestycjami budowlanymi zarówno tymi realizowanymi w formule zamówień publicznych, jak i przez inwestorów prywatnych. Ostatnie orzecznictwo pokazuje, iż kwestie te nadal w praktyce budzą kontrowersje.

Rada Ministrów przyjęła 25 października br. projekt ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego. Co zmieni się dla zarządców dróg, jeśli nowe prawo wejdzie w życie?

Tytułowe pytanie spędza sen z powiek niemalże wszystkim zarządcom oraz podmiotom odpowiedzialnym za utrzymanie dróg w sezonie zimowym. Na szczęście istnieje kilka satysfakcjonujących rozwiązań zwiększających przejezdność dróg i bezpieczeństwo ich użytkowników podczas opadów śniegu – jednym z nich jest wykorzystanie profesjonalnych maszyn.

Zimą powstaje najwięcej zniszczeń nawierzchni, szczególnie bitumicznych. Stopień uszkodzenia dróg zależy przede wszystkim od jakości materiałów wbudowanych w konstrukcję i tego, czy przestrzegano zasad ich prawidłowego wykonania. Powstawanie zniszczeń można jednak zmniejszyć, wykonując odpowiednie prace remontowe.

Prace wykonywane jesienią wymagają niejednokrotnie użycia specjalistycznego sprzętu. Które maszyny są niezbędne do prawidłowego utrzymania dróg w okresie poprzedzającym zimę i jaki jest ich koszt?

Okres jesienny to dla drogowców przede wszystkim czas przygotowań do utrzymania zimowego. Ze względu na specyfikę tej pory roku, jesień to dla zarządców dróg także wyzwanie związane z bieżącymi robotami utrzymaniowymi. Pojawiające się trudności i problemy drogowe mogą stanowić dobry sprawdzian przed wymagającymi jeszcze większego zaangażowania zadaniami realizowanymi zimą.

Nowelizacja Prawa zamówień publicznych, implementująca do polskiego porządku prawnego dyrektywy unijne, obowiązuje już od 28 lipca 2016 r. Przed zamawiającymi wykonawcami ogromne wyzwanie, zmiany w procedurach są bowiem niezwykle zaawansowane. Dotyczą m.in. sposobu oceny podmiotowej wykonawców. Jak zatem oceniać oferty zgodnie z nowym porządkiem prawnym?

Obecnie w Polsce królują drogi o nawierzchni podatnej – bitumicznej. Od kilku lat coraz większą popularność zdobywają jednak również konstrukcje sztywne, które opierają się na podbudowach i warstwach ścieralnych z betonu cementowego. Skąd rosnące zainteresowanie tymi konstrukcjami?

Rozwój transportu i zwiększająca się liczba pojazdów w przestrzeni miejskiej powodują coraz bardziej odczuwalny wzrost natężenia hałasu drogowego. Wieloletnie badania w zakresie jego emisji wykazały, że najlepszym czynnikiem redukującym hałas bezpośrednio w warstwie ścieralnej jest optymalne rozłożenie zawartości wolnych przestrzeni. Wpływa to na rozprężenie ciśnienia generowanego na styku bieżnika opony z nawierzchnią.

Pojęcie recyklingu znane jest na świecie od wielu lat. W Polsce już we wczesnych latach 90. ubiegłego wieku prowadzono badania nad możliwością wykorzystania wtórnie materiałów, ale także wdrażano na dużą skalę ideę zmniejszania ilości odpadów i wtórnego wykorzystania zasobów.

Nawierzchnie betonowe są co prawda trudniejsze w wykonaniu i czasami droższe od bitumicznych odpowiedników, lecz ich wielką zaletą jest trwałość, która sięga nawet powyżej 50 lat. Konstrukcje podatne wymagają remontów już po kilku latach eksploatacji, podczas gdy nawierzchnie sztywne mogą funkcjonować bez większych napraw nawet 15-20 lat i więcej. Przyjrzyjmy się wybranym problemom związanym z bieżącym utrzymaniem i remontami dróg o konstrukcji betonowej w odniesieniu do dróg lokalnych.

Co się zmieni?

Uchwalona niedawno przez Sejm nowelizacja ustawy Prawo zamówień publicznych niesie ze sobą największy zakres zmian od lat. Modyfikacja dotyka ponad połowy dotychczas obowiązujących przepisów. Jednym z najważniejszych obszarów, który doczekał się ingerencji ustawodawcy, są zasady wprowadzania zmian do umów w sprawie zamówień publicznych.

Woda, jeden z największych żywiołów, jest bardzo kapryśna i tylko pozornie możliwa do opanowania. Zarządcy dróg muszą się liczyć ze skutkami błędnie zaprojektowanych elementów odwodnieniowych, które niejednokrotnie są powodem kompletnej dewastacji drogi. Zdarza się, że jeden niedrożny przepust pod koroną drogi powoduje wyrwanie całego nasypu wokół przepustu. Jest to bardzo kosztowna naprawa, choć przyczyna błaha, a jej usunięcie podczas rutynowych przeglądów i napraw wcale nie wymagałoby wysokich nakładów finansowych. Źle zaprojektowane odwodnienie drogowe może spowodować szkody niemożliwe do usunięcia podczas zwykłych robót poprawkowych czy remontowych. Na co więc warto zwrócić uwagę, by uniknąć poważnych strat?

Wandalizm jest bardzo częstym zjawiskiem, którego zwalczanie generuje dodatkowe koszty zarówno dla wielkich miast, jak i małych gmin. Jego skutkiem są nie tylko straty finansowe, ale również zagrożenie dla użytkowników dróg, które rośnie wraz z kolejnymi uszkodzeniami sygnalizacji świetlnej, lamp ulicznych czy barierek. Wandale nie są jednak bezkarni, a za wyrządzone przez nich szkody można dochodzić odszkodowania.

Jak zorganizować transport zbiorowy w obliczu tak dużego wydarzenia? Sprostania temu wyzwaniu podjął się Zakład Systemów Komunikacyjnych Politechniki Krakowskiej, który przygotował wstępną koncepcję rozwiązań bazującą na 4-dniowych warsztatach Koła Naukowego Systemów Komunikacyjnych. Opracowali ją studenci pod kierunkiem pracowników naukowych oraz zaproszonych ekspertów i instytucji odpowiedzialnych za transport. Niżej przedstawione elementy koncepcji należy traktować jedynie jako propozycje specjalistów, a nie gotowy projekt. Koncepcja będzie wdrażana dopiero wtedy, gdy odpowiedzialne władze podejmą stosowne decyzje.

Potrzeba zabezpieczenia interesów podwykonawców w kontraktach na roboty budowlane realizowane nie tylko w trybie zamówień publicznych, ale także w ramach inwestycji prywatnych wymogła na ustawodawcy wprowadzenie solidarnej odpowiedzialności za zapłatę wynagrodzenia. Czy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks cywilny przygotowany przez Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji może polepszyć sytuację inwestorów?

Jednym z najczęściej spotykanych rodzajów uszkodzeń na drogach zamiejskich są zniszczenia przy krawędzi jezdni. Problem ten dotyczy w szczególności dróg o przekroju drogowym, czyli bez dodatkowego obramowania krawężnikami, które stwarzałyby solidny opór dla warstw bitumicznych w czasie ich zagęszczania. W artykule omówiono najczęściej spotykane problemy związane z projektowaniem i wykonaniem stref przykrawędziowych w nawierzchniach bitumicznych w odniesieniu głównie do dróg zamiejskich.

Wraz z wejściem w 2006 roku na polski rynek pakietu nowych norm europejskich dotyczących wymagań dla mieszanek mineralno-asfaltowych pojawiły się ich rodzaje wcześniej w Polsce niestosowane. Są to: asfalt porowaty (PA) wg normy PN-EN 13108-7 oraz beton asfaltowy do bardzo cienkich warstw (BBTM) wg normy PN-EN 13108-2.

Nowe wymagania techniczne WT-1 i WT-2 2016 weszły w życie 9 maja 2016 r. Nie są to jednak dokumenty zastępujące, lecz jedynie uzupełniające wersje sprzed dwóch lat. Dokument WT-2 z roku 2014 określa wymagania projektowe takie jak: skład ziarnowy mieszanek mineralnych, zawartość lepiszcza, stabilizatorów, dodatków granulatu gumowego itp. Wymagania techniczne z roku 2016 odnoszą się natomiast bezpośrednio do etapu wykonawstwa nawierzchni, a więc technologii wbudowywania mas asfaltowych na drogach publicznych

Nadchodzi wiosna, a wraz z nią nowe obowiązki związane z koszeniem poboczy, czyszczeniem ulic oraz remontami nawierzchni. Ich realizacja nie byłaby jednak możliwa bez wykorzystania specjalistycznych maszyn. W jaki sposób korzystają z nich zarządcy dróg? Oddajmy głos praktykom.

Artykuł sponsorowany. Produkty, które zapewniają długotrwałą i bezproblemową eksploatację nawierzchni drogowych można podzielić na dwie grupy:

» stosowane w trakcie budowy – podczas układania gorących mieszanek min.-asf. np. bitumiczne taśmy dylatacyjne czy bitumiczne pasty – kleje do spoin technologicznych;

» stosowane na istniejącej nawierzchni – do jej utrzymania i naprawy (niedogęszczenia – rakowiny, spękania, rozszczelnione spoiny, zaniżenia nawierzchni itp.)

Partnerstwo publiczno-prywatne w sferze efektywności energetycznej budzi zainteresowanie coraz większej liczby podmiotów publicznych. Po pierwszych sukcesach PPP w termomodernizacji obiektów użyteczności publicznej gminy chętniej rozważają wykorzystanie formuły partnerstwa w obszarze modernizacji oświetlenia ulicznego.

Drogi bitumiczne to jedne z najpopularniejszych typów nawierzchni w Polsce. Ich częste stosowanie wynika z zalet związanych z konstrukcją podatną, dzięki której wykazują dużą tolerancję na obciążenia eksploatacyjne i deformacje podłoża. Trwałość nawierzchni może być jednak mniejsza, jeżeli zarządca zapomni o regularnym przeprowadzaniu zabiegów utrzymaniowo-remontowych.

Intensywna rozbudowa infrastruktury zbliżyła polskie drogi do europejskich standardów, lecz wymagała zarazem dokonania uproszczeń w fazie przygotowania i realizacji inwestycji, czego efektem było opracowanie specustaw drogowych. Szybki rozwój sieci dróg krajowych wpłynął również na ograniczenie uprawnień właścicieli nieruchomości leżących w pasie planowanej inwestycji. Wzbudziło to wiele kontrowersji najczęściej związanych z wykupem nieruchomości.

Jedną z najczęstszych przyczyn wypadków drogowych w Polsce jest wykonywanie ryzykownych manewrów wyprzedzania. Niemal połowę kolizji stanowią zderzenia pojazdów, z których co piąte jest zderzeniem czołowym. Te alarmujące statystyki skłoniły MIiR do wprowadzenia zmian prawnych, które mają upowszechnić stosowanie przekrojów typu 2+1. Czy rozporządzenie, które weszło w życie 25 marca br., istotnie zwiększy bezpieczeństwo na polskich drogach?

Warunki finansowania nowych inwestycji, szczególnie infrastrukturalnych, przez jednostki samorządu terytorialnego (JST) są od roku znacznie utrudnione. Jednym z większych ograniczeń w nadchodzących latach będzie nowy algorytm obliczania maksymalnego zadłużenia samorządowych budżetów, zastosowany już w projekcie budżetu na rok 2014. Sukces mierzony kilometrami nowo wybudowanych i zmodernizowanych dróg odniosą te gminy i powiaty, które będą realizować politykę budżetową z pełną świadomością nowych szans i wyzwań w tym zakresie.