Operator każdej maszyny powinien mieć świadomość, że powierzona mu maszyna i wyznaczony odcinek robót pozostają w jego dyspozycji oraz że od niego samego zależy, jakie efekty zostaną osiągnięte dzięki jego staraniom. Niewątpliwie na pierwszy plan w szerokim zakresie obowiązków operatora wysuwa się przede wszystkim dbałość o właściwe użytkowanie eksploatacyjne maszyny, na które z kolei składa się spory zbiór procesów technologiczno-technicznych. Przyjrzyjmy się im bliżej.
Użytkowanie eksploatacyjne maszyn jako pojęcie ogólne obejmuje bardzo szeroki i złożony zbiór procesów technologiczno-technicznych. Okres eksploatacji maszyn trwa od przekazania maszyny do eksploatacji, aż do jej złomowania. Maszyna w tym czasie jest użytkowana do celów produkcyjnych i powinna mieć zapewnione [1]:
- użytkowanie zgodne z przeznaczeniem, » wykonywanie przeglądów technicznych i napraw,
- konserwację i magazynowanie.
Zespół czynności związanych z obsługiwaniem maszyny zaliczamy do zakresu eksploatacji technicznej, a ich użytkowanie do eksploatacji produkcyjnej.
Eksploatacja produkcyjna (zwana czynną) obejmuje wykonywanie zadań, w wyniku których tworzy się efekt eksploatacji, rozumiany jako wynik pracy lub działania maszyny. Do zadań tych należy [1]:
- przygotowanie do pracy i rozruch maszyny,
- efektywna praca maszyny,
- postoje technologiczne wynikające z procesu pracy,
- czynności sterowania i kierowania pracą maszyny,
- czynności konserwacyjne wykonywane w procesie pracy.
Do zakresu eksploatacji technicznej (zwanej bierną) zalicza się natomiast te procesy i działania, które nie wpływają bezpośrednio na efekt eksploatacji produkcyjnej, ale są niezbędne do jej uzyskania. Do tej grupy procesów zalicza się przede wszystkim [1, 2]:
- transport maszyny na miejsce pracy,
- przeglądy techniczne i naprawy,
- przestoje z przyczyn organizacyjnych,
- magazynowanie i zabezpieczenie maszyny,
- wycofanie maszyny z eksploatacji.
Inny podział procesów eksploatacyjnych ujmuje kompleksowo działania i czynności związane z eksploatacją maszyn, w którym rozróżnia się [1]:
- procesy eksploatacji bezpośredniej.
- procesy eksploatacji pośredniej. Pod pojęciem procesów eksploatacji bezpośredniej rozumiane są wszystkie działania i czynności mające kontakt z maszyną i wpływające na zmianę stanu maszyny. Natomiast do procesów eksploatacji pośredniej zalicza się organizowanie eksploatacji bezpośredniej i kierowanie nią.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
