W ciągu ostatnich kilkunastu lat transport samochodowy zyskał dużą popularność, co przekłada się na znaczący wzrost liczby pojazdów ciężarowych na polskich drogach. Niestety, stan wielu dróg nie jest zadowalający, a tak duże natężenie ruchu pojazdów ciężkich tylko przyspiesza ich dalszą degradację.
Poruszony problem dotyczy w szczególności dróg lokalnych, m.in. biegnących przez mniejsze miejscowości. Drogi te transport samochodowy często wykorzystuje, aby ominąć drogi płatne (autostrady). Jednocześnie nierzadko poruszają się po nich pojazdy rolnicze, również charakteryzujące się stosunkowo dużymi naciskami na oś. Gminy i powiaty dysponują bardzo ograniczonymi środkami finansowymi na cele drogowe, jeśli więc wykonują remonty i przebudowy dróg, to powinny one poprawiać stan techniczny dróg na długi czas. Jednakże problemem jest często złe wykonawstwo (i – niestety – projektowanie) oraz nieodpowiednie dostosowanie użytych materiałów i rodzaju konstrukcji nawierzchni do realnych warunków ruchu (natężenie, nacisk na oś, miejsca częstego hamowania i przyspieszania).
Stan prawny
Pozwolenie na budowę czy zgłoszenie robót? Przed przystąpieniem do wykonania robót remontowych inwestor jest zobowiązany do przygotowania odpowiedniej dokumentacji projektowej, która później zostanie przekazana wykonawcy robót. W przypadku prac związanych z bieżącym utrzymaniem (np. naprawy miejscowe uszkodzeń nawierzchni) przeważnie gmina wybiera raz do roku firmę obsługującą zarządzane przez nią drogi. W tym wypadku w ogłoszeniu przetargowym zawarta jest najczęściej uproszczona dokumentacja, przedstawiająca przede wszystkim metody napraw drobnych uszkodzeń – poczynając od ich odpowiedniego przygotowania, a kończąc na podaniu parametrów poszczególnych odtwarzanych warstw nawierzchni wraz z ich badaniami i odbiorem.
Jeżeli planuje się większy zakres robót, to należy przygotować odpowiednią dokumentację projektową, wykonaną na aktualnym podkładzie geodezyjnym. Dokumentacja taka powinna zawierać przede wszystkim projekt robót drogowych (plan sytuacyjny, przekroje konstrukcyjne oraz, w zależności od zakresu robót i potrzeb, profile podłużne i przekroje poprzeczne), specyfikacje techniczne wykonania i odbioru robót, przedmiar robót oraz kosztorys inwestorski. Jednakże należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że większość tego typu robót nie wymaga uzyskania pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia zamiaru wykonania robót drogowych.
Ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414 z późn. zm.) podaje, że zgłoszenia wymagają roboty polegające na przebudowie lub remoncie budowli. Przez przebudowę rozumie się, w myśl ustawy Prawo budowlane, wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, takich jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji. W przypadku dróg dopuszczalne są jednak zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego. Remont to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż te, których użyto w stanie pierwotnym.
Na podstawie wyżej podanych definicji z ustawy Prawo budowlane można wnioskować, że wykonanie robót polegających na sfrezowaniu warstw nawierzchni wraz z budową nowego dywanika asfaltowego będzie zakwalifikowane jako remont, nawet jeżeli zostaną użyte materiały inne niż pierwotnie. Zapis ten jest istotny z uwagi na fakt, że kilka lat temu radykalnie zmienił się stan prawny w zakresie nawierzchni asfaltowych, w związku z czym dzisiejsza mieszanka mineralno-asfaltowa nie jest tym samym wyrobem budowlanym co 10 czy 20 lat temu. Roboty polegające np. na poszerzeniu istniejącej drogi (oczywiście bez zmian granic pasa drogowego) zostaną natomiast zakwalifikowane jako przebudowa. Wątpliwości mogą się pojawić w przypadku robót związanych tylko z dobudową chodnika czy ścieżki rowerowej, bez zmian pasa drogowego. Jak podano wyżej, w definicji przebudowy występuje stwierdzenie: w przypadku dróg dopuszczalne są zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego, lecz jednocześnie Prawo budowlane nie określa precyzyjnie, co należy rozumieć przez charakterystyczne parametry. Autor uważa, że do parametrów tych można zaliczyć szerokość drogi, liczbę pasów ruchu, szerokość chodników i ścieżek rowerowych oraz konstrukcję nawierzchni jezdni i jej nośność obliczeniową.
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
