W ostatnich latach wśród upadających przedsiębiorstw poczesne miejsce zajmowały firmy budowlane. Nie oznacza to jednak, że obecnie sytuacja uległa diametralnej zmianie – niestety nadal mamy do czynienia z tym zjawiskiem. Upadłość firmy budowlanej to nie tylko problem dla niej samej, ale także olbrzymi dylemat dla inwestora, co dalej z realizacją kontraktu. Skutki takiej sytuacji odczuwają także przedsiębiorstwa budowlane, dostawcy materiałów i inne podmioty współpracujące z upadłym.
Wykluczenie wykonawcy Prawo zamówień publicznych określa zasady i tryb udzielania zamówień publicznych, środki ochrony prawnej, kontrolę udzielania zamówień publicznych oraz organy właściwe w sprawach uregulowanych w ustawie. W związku z tym, poza szczątkowymi regulacjami dotykającymi problematyki upadłości, w przepisach nie ma wytycznych mówiących co z umową, której stroną jest upadły, jak załatwić sprawę roszczeń inwestora w stosunku do upadłego wykonawcy itp. Przykładowo, zgodnie z art. 24.1. pkt 2 Prawa zamówień publicznych, z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawców, w stosunku do których otwarto likwidację lub których upadłość ogłoszono, z wyjątkiem wykonawców, którzy po ogłoszeniu upadłości zawarli układ zatwierdzony prawomocnym postanowieniem sądu, jeżeli układ nie przewiduje zaspokojenia wierzycieli przez likwidację majątku upadłego. Mamy zatem do czynienia z przesłanką, której zadanie polega na niedopuszczeniu do udziału w przetargu wykonawcy, który de facto i tak nie wykonałby przedmiotu zamówienia ze względu na swoją sytuacją materialną. Należy bowiem pamiętać, że upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Niewypłacalność jest stanem, w którym dłużnik nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Wymagalność zobowiązania oznacza z kolei stan, w którym wierzyciel ma prawną możliwość żądania zaspokojenia przysługującej mu wierzytelności. Dłużnika będącego osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, uważa się za niewypłacalnego także wtedy, gdy jego zobowiązania przekroczą wartość majątku, nawet wówczas, gdy na bieżąco te zobowiązania wykonuje. Na marginesie należy zaznaczyć, że sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań nie przekracza trzech miesięcy, a suma niewykonanych zobowiązań nie przekracza 10% wartości bilansowej przedsiębiorstwa dłużnika.
Jak widać, ta preselekcja wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia publicznego jest jak najbardziej zrozumiała i potrzebna. Pytanie jednak, co w sytuacji gdy doszło już do udzielenia zamówienia, strony podpisały umowę, np. na wykonanie drogi gminnej, i w trakcie realizacji inwestycji doszło do upadłości wykonawcy. Rozwiązań należy poszukiwać w ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. z 2003 r. Nr 60, poz. 535; Dz. U. z 2012 r., poz. 1112).
Ogłoszenie upadłości wykonawcy w trakcie realizacji inwestycji
Dyrektywalnie ujęta podstawowa zasada postępowania upadłościowego stanowi, że postępowanie to należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – aby zostało zachowane dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika. Prawo upadłościowe
[ . . . ]
Aby przeczytać artykuł w wersji elektronicznej, musisz posiadać opłaconą PRENUMERATĘ.
